დანიელ ჭონქაძის #12-ში მდგარ ამ შენობას მრავალი საინტერესო და ხშირად საკმაოდ სევდიანი ისტორია უკავშირდება. სხვადასხვა ეპოქაში სახლის მეპატრონე და სოციალური შიგთავსი სხვა იყო და ამავდროულად იგი მუდმამ გამორჩეულ არქიტექტურულ ნაგებობათა რიცხვს მიეკუთვნებოდა. საბჭოთა წარსულის კვლევის ლაბორატორიამ შეძლო სახლის და მასში მცხოვრები ადამიანების შესახებ საარქივო მასალა, ზეპირი ისტორიები და დოკუმენტური მასალა ერთად შეეგროვებინა და ერთიანი ამბის სახით გადმოეცა.

გუდოვიჩის ქუჩის მშვენებას - 1910-იანი წლების პირველ ნახევარში, არქიტექტორ მიხეილ ოჰაჯანოვის მიერ აგებულ #12 სახლს, რომლის მოსართავად დამკვეთმა სახსრები არ დაიშურა და ფასადის მოსაპირკეთებელი მასალა პარიზიდან და ვენეციიდან ჩამოატანინა, თავიდანვე უცნაური ბედი დაჰყვა; 1915 წელს ტფილისელი თამბაქოს მრეწველის ბოზარჯიანცის ბინამ, საუკეთესო საცხოვრებელ სახლზე გამოცხადებულ კონკურსში მეორე ადგილი - ვერცხლის მედალი მიიღო, თუმცა მაინც ტფილისის საუკეთესო სახლად ჩაითვალა, რადგან კონკურსის პირობების შესაბამისი, ოქროს მედლის კანდიდატად წარსადგენი ნაგებობა ქალაქში ვერ იპოვნეს.

სახლი 1917 წლის შემდგომ - ციებ-ცხელებიან, აფუთფუთებულ ტფილისში მუნიციპალიზაციას მაინც გადაუჩ; იმ დროს, როდესაც მძაფრი ეკონომიკური კრიზისის, ომის ლტოლვილების უზარმაზარი ნაკადების და ქალაქის მოსახლეობის ნახტომისებრი მატების გამო საბინაო კრიზისი მძვინვარებდა და პრივილეგირებული მოსახლეობის „შემჭიდროვების" იქით ხშირად გამოსავალი არ ჩანდა.

თუმცა 1921 წლიდან - საბჭოთა ოკუპაციასთან ერთად მისი იდეოლოგიური „შემჭიდროება“ გარდაუვალი აღმოჩნდა; 1921 წლის 25 თებერვალს თბილისში მე-11 წითელი არმიის შემოსვლის და საბჭოთა ხელისუფლების გამოცხადების შემდეგ, გუდოვიჩის (შემდგომში ჭონქაძის) #12-ის ბინადრები ახალმა - წითელმა ელიტამ შეცვალა.

20-იანი წლების „წითელ ტერორს“ ვერც ჭონქაძის #12 ასცდა; სწორედ აქ მოხდა ერთ-ერთი პირველი პრეცედენტი, რომელიც შემდგომ პერიოდში სახელმწიფოსათვის აპრობირებულ პრაქტიკად იქცა - რეპესირებულის ქონების დაუყოვნებლივი ექსპროპრიაცია; ამიერკავკასიის „ჩეკას“ (Зак ЧК) კოლეგიის სანქციით, 1923 წლის 19 მაისს სხვა 14 ოფიცერთან და სამოქალაქო პირთან ერთად დახვრიტეს ჭონქაძის #12-ში მცხოვრები - გიორგი (გოგი) ნიკოლოზის ძე ხიმშიაშვილი, საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის არმიის ოფიცერი, კავალერისტი, ამიერკავკასიის ცალკეული წითელი არმიის ქართული ბრიგადის სამოსწავლო ბატალიონის უფროსი, პოლკოვნიკი. ბრალდებად სახელდებოდა საქრთველოს რესპუბლიკის დამოუკიდებლობის აღდგენისათვის ჩამოყალიბებულ კომიტეტთან („დამოუკიდებლობის კომიტეტთან“) არსებულ „სამხედრო ცენტრთან“ კავშირი, შეიარაღებული აჯანყებისათვის და "ანტანტის ქვეყნების ინტერვენციისთვის" ხელშეწყობის მზადება. ქართველ ოფიცერთა ბირთვის დახვრეტა ერთ-ერთი ყველაზე მძიმე შოკი იყო მაშინდელი საზოგადოებისათვის. განსკუთრებით ტრაგიკული აღმოჩნდა ხიმშიაშვილის ოჯახის ბედი: მეუღლეს ტრავმის შედეგად ფსიქიკური აშლილობა განუვითარდა, ხოლო „ჩეკას“ საინფორმაციო ცხრილის თანახმად, რომელიც დახვრეტილთა ოჯახების ადგილსამყოფელს და მდგომარეობას ასახავს - გოგი ხიმშიაშვილის ბინაში შესახლდა ვაშაძე (სავარაუდოდ, ვაშაძე ალექსანდრე სიკოს ძე, შორაპნის მაზრის ЧОН-ის, საგანგებო დანიშნულების ნაწილების უფროსი).

პარტიის შიდა „წმენდას“ კი 30-იანი წლების ბოლოს, ჭონქაძის #12-ის ბინადარი მეორე ოჯახი - სიმონ ჯუღელის ოჯახი ემსხვერპლა, რომელმაც, გადმოცემით, ამავე სახლში მცხოვრები საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის სახალხო გვარდიის სარდლის და საკუთარი ბიძაშვილის - ვალიკო ჯუღელის (ჯუღელი ვალერიან ანთიმოზის ძე) ბინა იმემკვიდრა.

სიმონ პილატეს ძე ჯუღელი (1888-1935 წწ.) ადრეული ასაკიდან ჩაერთო რევოლუციურ მოძრაობაში ზესტაფონის რაიონში. ანთიმოზ ჯუღელის ხელშეწყობით, სიმონმა ქუთაისის კლასიკური გიმნაზიის დამთავრების შემდეგ ხარკოვის უნივერსიტეტის ფარმაცევტული ფაკულტეტი დაამთავრა და პროფესიული საქმიანობა ქალაქ სოხუმში დაიწყო, სადაც საკუთარ საქმიანობას რევოლუციური პროფილიც შეუნარჩუნა და 1910 წელს სოხუმში ფარმაცევტთა არალეგალური პროფკავშირი ჩამოაყალიბა, რის გამოც 1915 წელს დააპატიმრეს და სოხუმიდან გაასახლეს. სიმონმა თბილისში გადაინაცვლა, სადაც ასევე აფთიაქის მუშაკთა პროფკავშირს ჩაუდგა სათავეში. პროფესიულმა საქმიანობა შეახვედრა იგი მეუღლეს - ასევე ფარმაცევტს, დადიანების შთამომავალ - ნინო ანტონის ასულ საბახტარაშვილს (1900-1938 წწ.). საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის არსებობის პერიოდში (1918-1921 წწ.) სიმონი თბილისის ბოლშევიკური კომიტეტის და არალეგალური ბოლშევიკური პროფსაბჭოს ცენტრში მუშაობდა. შედეგად 1919 წლიდან 1920 წლის მაისამდე, საქართველოსა და რსფსრ-ს შორის სამშვიდობო ხელშეკრულების გაფორმების და საქართველოს კომპარტიის ლეგალიზებამდე - ციხეში იჯდა, გათავისუფლების შემდეგ კი ვლადიკავკაზში გაემგზავრა და იქ განაგრძო პარტიული და პროფესიული მუშაობა.

1921 წელს საქართველოს ოკუპირების შემდეგ, სიმონი კვლავ პროფკავშირების წამყვან თანამდებობებზეა. ამას გარდა, იყო თბილისის კომიტეტის, საქართველოს კომპარტიის ცენტრალური საკონტროლო კომისიის და სსრკ სატყეო მრეწველობის მთავარი სამმართველოს წევრი, სახკომსაბჭოს თავმჯდომარის მოადგილე (1924-1928 წწ.), საქართველოს სსრ-სა და ამიერკავკასიის სფსრ-ს მიწათმოქმედების სახალხო კომისარი, საქართველოს სსრ საგეგმო კომისიის თავმჯდომარე, სასოფლო-სამეურნეო ბანკის გამგეობის თავმჯდომარე, ტრესტ „საქართველოს ჩაი“-ს მმართველი 1931 წლიდან. პარტიული ხაზით სიმონ ჯუღელი იყო საქართველოს კომპარტიის ცეკას, ამიერკავკასიის სამხარეო კომიტეტის და თბილისის კომიტეტის ბიუროს, საქართველოს სსრ-სა და ამიერკავკასიის სფსრ-ს ცენტრალური აღმასკომის ყველა მოწვევის წევრი.

1935 წლის იანვარში სიმონ ჯუღელი თბილისის საბჭოს თავმჯდომარედ აირჩიეს.

1935 წლის 14 აპრილს, სამსახურში ყოფნისას სიმონი მოულოდნელად გარდაიცვალა. გავრცელებული ვერსიის მიხედვით, იგი მოწამლეს. სიმონი პირველი ბოლშევიკი იყო, რომელიც მთაწმინდის მწერალთა და საზოგადო მოღვაწეთა პანთეონში დაასაფლავეს; მისი დაკრძალვა გრანდიოზულ დემონსტრაციას ჰგავდა. საქართველოს სსრ მთავრობამ სპეციალური ღონისძიებები გაატარა სიმონ ჯუღელის სახელის უკვდავსაყოფად.

1937 წლის ბოლოს კი, საყოველთაო ტერორის ფონზე, ლავრენტი ბერიამ საქართველოს კომპარტიის ცეკას პლენუმზე წაკითხულ მოხსენებაში, რომელსაც მეტი დამაჯერებლობისათვის პირდაპირი ციტატები მოჰქონდა დაპატიმრებული და უკვე დახვრეტილი „ხალხის მტრების“ აღიარებითი ჩვენებებიდან, სიმონ ჯუღელი სახალხო მეურნეობის სფეროში მომუშავე მავნებლებს შორის იყო მოხსენიებული და მეტიც - მას 1924 წლის ანტისაბჭოთა აჯანყების ლიდერებთან კავშირი და მათი ხელშეწყობა ჰბრალდებოდა. შედეგმა არ დააყოვნა და მთაწმინდის პანთეონიდან სიმონ ჯუღელის ძეგლი და საფლავი ერთ ღამეში გაქრა.

ყოველივე ამის გამო სიმონის მეუღლეს - ნინა საბახტარაშვილ-ჯუღელს მძაფრი შელაპარაკება ჰქონდა ლავრენტი ბერიასთან. ნინა საბახტარაშვილი იმავე ღამით დააპატიმრეს, მისი მცირეწლოვანი გოგონები კი ღია ცის ქვეშ დატოვეს.

„ . . . ბრალდებული ჯუღელი-საბახტარაშვილი ნინა ანტონის ასული . . . გამოძიების მასალებით იმხილება მასში, რომ იყო ტროცკისტული ორგანიზაციის წევრი და საქართველოს ტროცკისტული ცენტრის დავალებით განახორციელა ტერაქტი თბილსაბჭოს ყოფ. თავ-რეზე სიმონ ჯუღელზე. ბრალდება აღიარა.“

სამეულის დახვრეტის განაჩენი სისრულეში მეორე დღეს 4 მარტს მოიყვანეს.

ამავე წლის მაისში, სამეულმა გაასამართლა ნინოს მამა - ანტონ ხახუს ძე საბახტარაშვილი, რომელიც ჩხოროწყუს რაიონში, სოფელ ხაბუმეში ცხოვრობდა და თბილისში შვილიშვილების საპატრონოდ იყო ჩამოსული. 76 წლის მოხუცი ანტისაბჭოთა აგიტაციის ბრალდებით დახვრიტეს 24 მაისს. ამავე წელს მოსკოვში დააპატიმრეს და დახვრიტეს ნინოს ძმა - ვალერიან საბახტარაშვილი.

ამიერკავკასიის სამხედრო ოლქის სამხედრო პროკურატურამ 1956 წლის 25 ოქტომბრის დადგენილებით სიმონ ჯუღელის საქმე, მასში დანაშაულებრივი სამხილების არარსებობის გამო დახურა და იგი სავსებით რეაბილიტირებულად ცნო.

სიმონ ჯუღელის, ნინა საბახტარაშვილის და ჭონქაძის 12-ის შესახებ მოგვითხრობს მიხეილ მინდაძე ჩვენს მიერ ჩაწერილ ზეპირ ისტორიაში:

სტატია მომზადებულია პროექტის "საბჭოთა თბილისის" ფარგლებში.

პროექტი ხორციელდება გერმანიის სახალხო უნივერსიტეტთა ასოციაციის საერთაშორისო თანამშრომლობის ინსტიტუტის (dvv international) დაფინანსებით.