იოსებ აარონის ძე ელიგულაშვილი დაიბადა 1890 წლის 12 ნოემბერს (ძვ. სტილით) ქუთაისის გუბერნიის ქალაქ ქუთაისში ვაჭრის, ქველმოქმედის, ქუთაისის ხმოსანთა საბჭოს წევრის აარონ ელიგულაშვილის ოჯახში; ეროვნებით ებრაელი.

დაამთავრა ქუთაისის რეალური სასწავლებელი.

სწავლის დროს ჩაება სოციალ-დემოკრატიული წრეების მუშაობაში, რისთვისაც დააპატიმრეს და გაასახლეს ქუთაისიდან.

დაამთავრა მოსკოვის კომერციული ინსტიტუტი; მიიღო ეკონომიკურ მეცნიერებათა კანდიდატის ხარისხი.

სწავლის პარალელურად, მამასა და ძმებთან ერთად ეწეოდა კომერციულ საქმიანობას რუსეთის იმპერიაში.

1917 წელს, ოქტომბრის ბოლშევიკური გადატრიალების შემდეგ პეტროგრადში მყოფ ელიგულაშვილების ოჯახს ბოლშევიკურმა ხელსუფლებამ ქონების დიდი ნაწილი ჩამოართვა.

1917 წელს იოსებ ელიგულაშვილი დაბრუნდა თბილისში და საგარეო ვაჭრობის („საქონლის გაცვლა-გამოცვლის“) კომიტეტის წევრად დაიწყო მუშაობა.

1919 წლის 12 მარტს აირჩიეს საქართველოს რესპუბლიკის დამფუძნებელი კრების წევრად საქართველოს სოციალ-დემოკრატიული მუშათა პარტიის სიით. იყო საფინანსო-საბიუჯეტო და შრომის კომისიების წევრი.

1919 წელს დაინიშნა ევროპაში საქართველოს სავაჭრო წარმომადგენლად - იყო ეკონომიკური აგენტი როტერდამსა და საფრანგეთში.

შემდგომ წლებში მუშაობდა ფინანსთა და მრეწველობა-ვაჭრობის სამინისტროში, იყო მინისტრის ამხანაგი.

1921 წელს, საბჭოთა რუსეთის მიერ საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის ოკუპირების დროს მონაწილეობდა საქართველოს სამუზეუმო ფასეულობების ევაკუაციაში.

შემდეგ ცხოვრობდა საფრანგეთში.

არჩეული იყო ქართველ ებრაელთა ასოციაციის თავმჯდომარედ.

1940 წელს, პარიზის გერმანული ჯარების მიერ ოკუპირების შემდეგ მიხეილ კედიასთან ერთად მონაწილეობდა ნაცისტების მხრიდან დევნა-განადგურებისაგან ებრაელების დაცვის ღონისძიებებში

არჩეული იყო საქართველოს ეროვნული საბჭოს წევრად.

ემიგრაციაში ცხოვრების პერიოდში აგროვებდა წიგნებს თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტისათვის და საეკლესიო სიძველეების თბილისის სიონის ტაძრისათვის გადასაცემად, თუმცა ამ სურვილის განხორციელება ვერ შეძლო.

იოსებ ელიგულაშვილი ხანგრძლივი ავადმყოფობის შემდეგ გარდაიცვალა 1952 წლის 20 ოქტომბერს, პარიზში.

დაკრძალულია ბანიოს სასაფლაოზე.

წყაროები:

საქართველოს ეროვნული არქივი, ცენტრალური საისტორიო არქივი, ფონდი #1836, ანაწერი #1, საქმე #108; საქმე #109; ფონდი #1833, ანაწერი #1, საქმე #155; საქმე #157; საქმე #187; საქმე #1382.

ჩვენი დროშა, #14, ივლისი, 1953 წ. პარიზი; თსუ ქართული ემიგრაციის მუზეუმი, გურამ შარაძის კერძო კოლექცია.

მებრძოლი საქართველო, #8, დეკემბერი, 1952 წ. პარიზი; თსუ ქართული ემიგრაციის მუზეუმი, გურამ შარაძის კერძო კოლექცია.

ქართველები უცხოეთში, (ავტორთა ჯგუფი), „შპს. საქართველოს მაცნე", დიასპორის საკითხებში საქართველოს სახელმწიფო მინისტრის აპარატის შეკვეთით, თბილისი, 2012 წ.

იოსებ ელიგულაშვილი. რუსუდან დაუშვლი. პრაიმტაიმი #16. 23 აპრილი, 2012 წელი.

ფოტო: პარიზის ნოე ჟორდანიას ინსტიტუტი.