სიმონ (სვიმონ, სოსიკო) გურგენის ძე მდივანი დაიბადა 1876 წლის 20 ოქტომბერს ქუთაისის გუბერნიის ქუთაისის მაზრის დაბა ხონში, აზნაური ინტელიგენტის ოჯახში; ეროვნებით ქართველი.

დაწყებითი განათლება მიიღო ხონის დაწყებით სკოლაში.

საშუალო განათლების კურსი დაასრულა ქუთაისის კლასიკურ გიმნაზიაში, სადაც მონაწილეობდა მოსწავლეთა თვითგანვითარების წრეებში და დაინტერესდა სოციალისტური იდეოლოგიით.

უმაღლესი განათლება მიიღო ნოვოროსიის (ოდესის) უნივერსიტეტის ფიზიკა-მათემატიკის ფაკულტეტის საბუნებისმეტყველო განყოფილებაზე; აქტიურად მონაწილეობდა სტუდენტურ მოძრაობაში; სწავლის დასრულების შედეგ ოდესის თვითმმართველობაში მუშაობდა ქიმიკოსად.

1905 წელს დაბრუნდა საქართველოში და აქტიურად ჩაერთო რევოლუციურ მოძრაობაში. მისი ძმა ბუდუ (პოლიკარპე) მდივანი ამ დროისათვის სოციალ-დემოკრატიული მუშათა პარტიის „ბოლშევიკების“ ფრაქციის წევრი და პარტიის იმერეთ-სამეგრელოს კომიტეტის ერთ-ერთი ლიდერი იყო.

სიმონ მდივანი 1905 წლიდან გახდა საქართველოს სოციალისტ-ფედერალისტთა რევოლუციური პარტიის წევრი; შემდგომ წლებში მუდმივად იყო პარტიის მთავარი კომიტეტის წევრი.

რევოლუციის დამარცხების შემდეგ ცხოვრობდა და მუშაობდა ქალაქ ბათუმში, სადაც არჩეული იყო „საურთიერთო ნდობის საზოგადოების“ ბანკის თავმჯდომარედ.

1906 წლის დეკემბერში, სიმონ მდივანი როგორც - გაზეთ „Черноморское эхо“-ს რედაქტორი პასუხისგებაში მისცეს 14 დეკემბრის (ძველი სტილით) ნომერში დაბეჭდილი საგაზეთო სტატიის გამო სისხლის სამართლის დებულების 129-ე მუხლის ძალით, გაზეთის გამოცემა კი აიკრძალა.

არჩეული იყო ბათუმის ქალაქის თვითმმართველობის ხმოსნად.

რედაქტორობდა პარტიის ყოველდღიურ გაზეთს.

1917 წლის ნოემბერში აირჩიეს საქართველოს ეროვნული საბჭოს წევრად.

1918 წლის განმავლობაში იყო საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის პარლამენტის წევრი.

1918 წლიდან დაინიშნა საქართველოს სრულუფლებიან წარმომადგენლად სომხეთის რესპუბლიკაში.

1919 წლის 12 მარტს აირჩიეს საქართველოს რესპუბლიკის დამფუძნებელი კრების წევრად საქართველოს სოციალისტ-ფედერალისტთა სარევოლუციო პარტიის სიით. იყო გარეშე საქმეთა კომისიის თავმჯდომარე, სამხედრო და საბიუჯეტო-საფინანსო კომისიების მდივანი, გზათა კომისიის წევრი.

არჩეული იყო დამფუძნებლი კრების თავმჯდომარის ამხანაგად.

1921 წლის დასაწყისში დაინიშნა საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის სრულუფლებიან წარმომადგენლად თურქეთში.

1921 წელს საბჭოთა რუსეთის მიერ საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის ოკუპირების შემდეგ დარჩა სტამბოლში და აქტიურად მონაწილეობდა საქართველოს დამოუკიდებლობის აღდგენისათვის ბოლშევიკური საოკუპაციო რეჟიმის წინააღმდეგ საბრძოლველად ერთიანი ფრონტის შესაქმნელად პარტიათა შორის მოლაპარაკებების პროცესში.

1922 წლის გაზაფხულიდან იყო ინტერპარტიული კომიტეტის წევრი.

1922 წლის გაზაფხულზე იყო წევრი საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის დელეგაციისა, რომელიც გაემგზავრა გენუის კონფერენციაზე საქართველოს დეოკუპაციის საკითხის დასაყენებლად.

ამავე პერიოდიდან მუშაობდა „სტამბოლის პოლიტიკურ კომისიაში“ - აქტიურად მონაწილეობდა საქართველოს იატაკქვეშა წინააღმდეგობის მოძრაობისა და ემიგრანტული მთავრობის მოქმედებათა კოორდინირებაში.

1924 წლიდან სტამბოლში მონაწილეობდა კავკასიის დაპყრობილი ერების წარმომადგენლებს შორის მოლაპარაკებებში ბოლშევიკური ოკუპაციის წინააღმდეგ საბრძოლველად ერთიანი ორგანიზაციის ჩამოსაყალიბებლად.

1926 წლიდან პოლონეთის აქტიური მხარდაჭერით ჩამოყალიბდა კავშირი საქართველოს, აზერბაიჯანის, მთიელთა და უკრაინის ემიგრანტულ მთავრობებსა და პარტიებს შორის, შეიქმნა „კავკასიის გათავისუფლების კომიტეტი,“ სადაც ქართული მხარის წარმომადგენლად, სხვებთან ერთად, სიმონ მდივანიც მუშაობდა; მონაწილეობდა კომიტეტის ჟურნალ „პრომეთეს“ ფრანგულ ენაზე გამოცემაში; იყო ვარშავის „პრომეთეს“ კლუბის წევრი.

1928 წელს საბჭოთა კავშირის წარმომადგენლების თხოვნით თურქეთის მთავრობამ სიმონ მდივანი სტამბოლიდან არაოფიციალურად გააძევა, რის შემდეგაც იგი პარიზში გადასახლდა და აგრძელებდა პოლიტიკურ და საზოგადოებრივ საქმიანობას.

აქტიურად მონაწილეობდა „კავკასიის კონფედერაციის საბჭოს“ ფორმირებაში.

გარდაიცვალა ხანმოკლე ავადმოყოფობის შემდეგ, პარიზთან ახლოს სოშოში 1937 წლის 13 დეკემბერს, ნაშუადღევს.

დაკრძალეს 18 დეკემბერს ლევილის ქართველთა სასაფლაოზე.

წყაროები:

საქართველოს ეროვნული არქივი, ცენტრალური საისტორიო არქივი, ფონდი #1836, ანაწერი #1, საქმე #108; საქმე #109; ფონდი #1833, ანაწერი #1, საქმე #155; საქმე #157; საქმე #187; საქმე #1382; ფონდი #113, ანაწერი #2, საქმე #395; ფონდი #113, ანაწერი #24, საქმე #440.

ბრძოლის ხმა, #77, იანვარი, 1938 წ. პარიზი; თსუ ქართული ემიგრაციის მუზეუმი, გურამ შარაძის კერძო კოლექცია.

დამოუკიდებელი საქართველო, #141, დეკემბერი, 1937 წ. პარიზი; თსუ ქართული ემიგრაციის მუზეუმი, გურამ შარაძის კერძო კოლექცია.

ქართველები უცხოეთში, (ავტორთა ჯგუფი), "შპს. საქართველოს მაცნე", დიასპორის საკითხებში საქართველოს სახელმწიფო მინისტრის აპარატის შეკვეთით, თბილისი, 2012 წ.

ფოტო: საქართველოს ეროვნული არქივი, კინო-ფოტო-ფონო დოკუმენტების ცენტრალური სახელმწიფო არქივი.