ტოროშელიძე მალაქია გიორგის ძე
პერსონალური
დაბადების თარიღი : 1880-07-06
გარდაცვალების თარიღი : 1937-07-10
სქესი : კაცი
ეროვნება : ქართველი
აღმსარებლობა :
მეტსახელი :
ფსევდონიმი : კუპიდონი, მ. ტ-ძე
გეოგრაფიული
დაბადების ადგილი : სხვავა, საქართველო
გარდაცვალების ადგილი : თბილისი, საქართველო
საცხოვრებელი ადგილი : სხვავა, თბილისი, სნო, ბათუმი, ჟენევა, ბაქო, სამტრედია, მოსკოვი
სოციალური
სოციალური წარმოშობა : გლეხი
სტატუსი : მოსამსახურე
განათლება : უმაღლესი
პროფესია : კოოპერატორი , იურისტი
პოლიტიკური
პარტია : რუსეთის სოციალ-დემოკრატიული მუშათა პარტია (რსდმპ) , რუსეთის სოციალ-დემოკრატიული მუშათა პარტია - "ბოლშევიკების" ფრაქცია (რსდმპ-ბ) , საბჭოთა კავშირის კომუნისტური პარტია (სკპ-ბ, ВКП-б) , საქართველოს კომუნისტური პარტია
თანამდებობა : ბათუმის რევკომის წევრი, საქართველოს სსრ სახალხო მეურნეობის უმაღლესი საბჭოს თავმჯდომარე, საქართველოს სსრ კომუნისტური პარტიის ცენტრალური კომიტეტის წევრი, საქართველოს სსრ განათლების სახალხო კომისარი
რეპრესია : 1920, 1937
საზოგადოებრივი
ორგანიზაცია : სამტრედიის კოოპერაციული საზოგადოება, "ცეკავშირი", მარქსიზმ-ლენინიზმის ინსტიტუტის საქართველოს ფილიალი, თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი, საქართველოს საბჭოთა მწერალთა კავშირი
ბიოგრაფია

მალაქია გიორგის ძე ტოროშელიძე დაიბადა რაჭის მაზრის სოფელ სხვავაში, ღარიბი გლეხის ოჯახში, რომელიც ტფილისში გადასახლდა და მხერხავად მუშაობდა.

1891-1897 წლებში სწავლობდა ტფილისის სასულიერო სასწავლებელში; 1897 წელს ჩააბარა ტფილისის სასულიერო სემინარიაში, საიდანაც გარიცხეს 1901 წელს; სწავლის პერიოდში იყო არალეგალური წრის წევრი, რომელსაც სეიდ დევდარიანი და იოსებ ჯუღაშვილი ხელმძღვანელობდნენ.

1902 წელს იყო მუშათა არალეგალური წრეების პროპაგანდისტი.

1902 წლის ბოლომდე მუშაობდა მასწავლებლად სოფელ სნოში.

1903 წელს მუშაობა დაიწყო ბათუმში, როტშილდის ქარხანაში, სადაც ჩართული იყო მუშათა არალეგალური წრეების საქმიანობაში; მალევე გადავიდა მანთაშევის ქარხანაში (ყოფილი რიხნერის ქარხანა); ჩართული იყო მუშათა საგაფიცვო მოქმედებებში.

1903 წელს ალექსანდრე სვანიძესთან ერთად გაემგზავრა გერმანიაში.

1903-1905 წლებში ცხოვრობდა ჟენევაში, სადაც გაეცნო ვლადიმერ ლენინს, დადიოდა მის ორგანიზებულ წრეებში, ასევე იულიუს მარტოვის წრეებში.

ჟენევაში გაიცნო და დაქორწინდა მინადორა ორჯონიკიძეზე.

1905-1906 წლებში აქტიურად მონაწილეობდა რევოლუციურ მოვლენებში ამიერკავკასიაში; მუშაობდა ბათუმში, ტფილისში, კახეთში და ბაქოში.

1906 წელს, მეუღლესთან - მინადორა ორჯონიკიძეს და სერგო ორჯონიკიძესთან ერთად კვლავ გაემგზავრა ჟენევაში, სადაც 1910 წელს დაამთავრა ჟენევის უნივერსიტეტის იურიდიული ფაკულტეტი.

1910 წელს დაბრუნდა ტფილისში; მუშაობდა ვოლგო-კამენსკის ბანკის ტფილისის განყოფილებაში; 1913-1916 წლებში მუშაობდა სამტრედიის კოოპერაციულ საზოგადოებაში, პარალელურად ეწეოდა პარტიულ და პუბლიცისტურ საქმიანობას, 1916 წლიდან მუშაობას აგრძელებს ტფილისში საქართველოს სასოფლო-სამეურნეო კოოპერაციაში ინსტრუქტორად, აირჩიეს ხელმძღვანელთა კოლეგიის წევრად; 1917 წელს გახდა საინსტრუქტორო ნაწილის გამგე, სადაც მუშაობდა 1920 წლამდე, როდესაც „ბოლშევიკური“ საქმიანობის გამო დააპატიმრეს.

საბჭოთა რუსეთის მე-11 წითელი არმიის თავდასხმის შემდეგ, საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის ჯარების უკანდახევისას, 1921 წლის თებერვალში სხვა დაპატიმრებულ ბოლშევიკებთან ერთად გადაიყვანეს ბათუმის ციხეში, საიდანაც გაათავისუფლეს 17 მარტს, საქართველოს დემოკარტიული რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარის ნოე ჟორდანიას განკარგულებით რამდენიმე სხვა ბოლშევიკთან ერთად, რომელთაც ეთხოვათ საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის მთავრობის საზღვარგარეთ ემიგრაციის შემდეგ ხელისუფლების გადაბარება და ქალაქის დაცვა.

1921 წელს იყო ბათუმის რევკომის წევრი.

შემდგომ წლებში იყო საქართველოს სსრ-ს სახალხო მეურნეობის უმაღლესი საბჭოს თავმჯდომარე; საქართველოს კომუნისტური პარტიის ცენტრალური კომიტეტის წევრი.

1922 წელს გახდა ცეკავშირის გამგეობის თავმჯდომარე. 1922 წელს შედიოდა "ნაციონალ-უკლონისტების" ჯგუფში.

1924 წლის 15 თებერვალს თანამდებობიდან გაათავისუფლეს, ამავე წლის მაისში გადაიყვანეს მოსკოვში „ცენტროსოიუზში“ სადაც მუშაობდა საორგანიზაციო განყოფილების გამგედ და თავმჯდომარის მოადგილედ.

1925 წელს კვლავ დაბრუნდა ტფილისში ცეკავშირის გამგეობის წევრად.

1934 წელს იყო თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის რექტორი, მარქსიზმ-ლენინიზმის ინსტიტუტის საქართველოს ფილიალის დირექტორი, საქართველოს საბჭოთა მწერალთა კავშირის თავმჯდომარე, განათლების სახალხო კომისარი.

მალაქია ტოროშელიძე დააპატიმრეს 1936 წლის 9 ოქტომბერს.

1937 წლის 9 ივლისს საქართველოს სსრ უმაღლესმა სასამართლომ „საქართველოს მემარჯვენე ტროცკისტული ცენტრის“ წევრობის ბრალდებით დახვრეტა მიუსაჯა. დახვრიტეს იმავე ღამით

რეაბლიტირებულია სსრკ უზენაესი სასამართლოს სისხლის სამართლის საქმეთა კოლეგიის მიერ 1956 წლის 10 თებერვალს.