1924 წლის 28 აგვისტოს აჯანყება, მისი მარცხი და საბჭოთა საოკუპაციო რეჟიმის მიერ აჯანყების მონაწილეთა, მძევლების და უიარაღო მოქალაქეების მასობრივი განადგურება, როგორც დიდი ეროვნული ტრაგედია, საზოგადოებისთვის კოლექტიურ ტრავმად, წინააღმდეგობის მოძრაობისათვის კი - ერთგვარ წყალგამყოფად იქცა. როგორც ამ თაობის პოლიტიკოსები მოგვიანებით შენიშნავდნენ, აგვისტოს აჯანყების მარცხით დასრულდა საქართველოს პირველ რესპუბლიკის ისტორიაც.

ჩვენმა საზოგადოებამ დიდი მსხვერპლი გაიღო დამოუკიდებლობის აღსადგენად, მაგრამ მხოლოდ საკუთარი ძალები ამისათვის საკმარისი არ აღმოჩნდა. ბოლშევიკური დიქტატურის დამხობის პერსპექტივა გაურკვევლი მომავლისათვის გადაიდო და მოქალაქეების მოუწიათ ამ მძიმე მოცემულობისათვის გაესწორებინათ თვალი.

"საბჭოთა წარსულის კვლევის ლაბორატორია" 2014 წლიდან მუშაობს 1924 წლის აგვისტოს ანტისაბჭოთა აჯანყების კვლევაზე; კვლევა მიზნად ისახავს, ერთი მხრივ დამუშავდეს ამ დრომდე შეუსწავლელი დოკუმენტური წყაროები, რათა მაქსიმალურად გაანალიზდეს 1921-1924 წლების წინააღმდეგობის მოძრაობის ისტორია და აგვისტოს აჯანყების პროცესი, მაგრამ, ამავე დროს დადგინდეს და შეგროვდეს აგვისტოს აჯანყებისას საბჭოთა რეჟიმის მიერ დახვრეტილი ადამიანების ბიოგრაფიები, რათა საზოგადოებამ სრულფასოვნად მიაგოს პატივი მათ ხსოვნას და ცხადად დაინახოს იმ თაობის ტრაგედია, რომელმაც ყველაზე მეტი - სიცოცხლე გაიღო რესპუბლიკის აღსადგენად.

გთხოვთ, ითანამშრომლოთ - გამოგვეხმაუროთ და დაგვეხმაროთ ამ ადამიანების სახელების გაცოცხლებაში.


ფოტო: 1924 წლის აგვისტოს აჯანყებისას, ლეჩხუმში დახვრეტილი გერასიმე ასათიანი (მარჯვნივ). ვენერა ასათიანის კოლექციიდან.