ტიგრან გიორგის ძე ავეტისიანი დაიბადა თბილისში, 1891 წლის 18 თებერვალს (ძველი სტილით) მოქალაქის ოჯახში, ეროვნებით სომეხი.

დაამთავრა პეტერბურგის უნივერსიტეტის იურიდიული ფაკულტეტი.

იყო პარტია „დაშნაკცუტიუნის“ (სომხეთის რევოლუციური ფედერაცია) წევრი, საქართველოს ცენტრალური კომიტეტის „აშხატავორის“ წევრი; ბეჭდავდა სტატიებს პარტიულ პრესაში.

1908 წელს დაპატიმრებული იყო პოლიტიკური საბაბით.

1917 წელს აირჩიეს ტფილისის მუშათა და ჯარისკაცთა დეპუტატების საბჭოს წევრად.

1918 წელს იყო საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის პარლამენტის წევრი.

1919 წლის სექტემბერში, დამატებითი არჩევნების შედეგად, ჩაირიცხა საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის დამფუძნებელი კრების წევრად, პარტია „დაშნაკცუტიუნის“ სიით; იყო საკონსტიტუციო კომისიის წევრი.

1921 წელს, საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის საბჭოთა რუსეთის მიერ ოკუპაციის შემდეგ დარჩა თბილისში და აგრძელებდა პარტიულ საქმიანობას.

ტიგრან ავეტისიანი თანაპარტიელებთან ერთად 1921 წლის 17 მარტს დააპატიმრა მე-11 წითელი არმიის საგანგებო განყოფილებამ.

დაპატიმრებულმა „აშხატავორის“ წევრებმა, აპრილში ლოიალობა გამოაცხადეს საბჭოთა ხელისუფლების მიმართ. მათ შორის ტიგრან ავეტისიანმაც და ისინი პატიმრობიდან გაათავისუფლეს.

მეორედ დააპატიმრეს 1922 წელს. 1923 წლის 30 ივლისს პარტიის სხვა ლიდერებთან ერთად საბჭოთა სპეცსამსახურების ზეწოლის შედეგად გამოაქვეყნა დეკლარაცია, რომლის მიხედვითაც „დაშნაკცუტიუნი“ წყვეტდა საბჭოთა წყობილებასთან ბრძოლას. ამავე წელს გადაგზავნეს მოსკოვის საპატიმროში.

1927 წელს მიუსაჯეს სამწლიანი პატიმრობა; სასჯელის ვადის ამოწურვის შემდეგ კი სამი წლით გადაასახლეს ენისეისკში. გადასახლების ვადის დამთავრების შემდეგ სასჯელი გაუხანგრძლივეს და გადაასახლეს დაბა იარცევოში, სადაც მუშაობა დაიწყო „ლესპრომხოზის“ იურისკონსულტად.

1934 წლის 24 ოქტომბერს კვლავ დააპატიმრეს და სსრკ შინსახკომთან არსებულმა განსაკუთრებულმა სათათბირომ 1935 წლის 9 მარტს ხუთი წლით ტურუხანსკში გადასახლება მიუსაჯა.

1938 წლის 17(?) თებერვალს კვლავ დააპატიმრეს. ძიებამ ვერ მოახერხა მისგან აღიარებითი ჩვენების მოპოვება. მაგრამ 1938 წლის 26 მაისს კრასნოიარსკის მხარის შინსახკომის სამმართველოსთან არსებულმა განსაკუთრებულმა სამეულმა (ე. წ. „ტროიკა“) დახვრეტა მიუსაჯა.

რეაბილიტირებულია 1957 წლის 8 ივნისს - კრასნოიარსკის სამხარეო სასამართლოს და 1989 წლის 10 ივლისს - კრასნოიარსკის მხარის პროკურატურის მიერ.

წყაროები:

საქართველოს ეროვნული არქივი, ცენტრალური საისტორიო არქივი, ფონდი #1836, ანაწერი #1, საქმე #108; საქმე #109; ფონდი #1833, ანაწერი #1, საქმე #1382, ფონდი #153, ანაწერი # 3 - ტფილისის გუბერნიის ჟანდარმთა სამმართველოს ფოტო-კარტოთეკა-

კრასნოიარსკის მხარის „ხსოვნის წიგნი" http://baza.vgdru.com/1/1696/

ფოტო: საქართველოს ეროვნული არქივი, საქართველოს საისტორიო ცენტრალური სახელმწიფო არქივი, ტფილისის გუბერნიის ჟანდარმთა სამმართველოს ფოტო-კარტოთეკა.