ლასხიშვილი გიორგი მიხეილის ძე
პერსონალური
დაბადების თარიღი : 1865-12-19
გარდაცვალების თარიღი : 1931-03-15
სქესი : კაცი
ეროვნება : ქართველი
აღმსარებლობა :
მეტსახელი : გიგო
ფსევდონიმი : „Ган“, „გან“, „გაბისონია“, „ესიკელა კვაჭანტირაძე“, „ესიკელაპ კვაჭანტირაძე“, „ლ-ლი“, „ლა-ლი“
გეოგრაფიული
დაბადების ადგილი : ჯიხაიში, საქართველო
გარდაცვალების ადგილი : თბილისი, საქართველო
საცხოვრებელი ადგილი : ქუთაისი, ოდესა, უსტკამენოგორსკი, თბილისი, პარიზი
სოციალური
სოციალური წარმოშობა : აზნაური
სტატუსი : მოსამსახურე
განათლება : უმაღლესი არასრული
პროფესია : ჟურნალისტი
პოლიტიკური
პარტია : "ხალხოსანი" (ნაროდნიკი) , საქართველოს სოციალისტ-ფედერალისტთა სარევოლუციო პარტია
თანამდებობა : „ნაროდნაია ვოლიას“ ოდესის კომიტეტის წევრი, საქართველოს სოციალისტ-ფედერალისტთა სარევოლუციო პარტიის მთავარი კომიტეტის თავმჯდომარე, საქართველოს ეროვნული საბჭოს წევრი, ამიერკავკასიის სეიმის დეპუტატი, საქართველოს პარლამენტის დეპუტატი, საქართველოს რესპუბლიკის განათლების მინისტრი, თბილისის ქალაქის საბჭოს ხმოსანი, საქართველოს დამფუძნებელი კრების დეპუტატი,
რეპრესია : 1887, 1888, 1889, 1910, 1922, 1924
საზოგადოებრივი
ორგანიზაცია : ოდესის ქართველ და კავკასიელ სტუდენტთა სათვისტომო, გაზეთი „ივერია“, გაზეთი „Новое обозрение“, ქართული დრამატული საზოგადოება, ქართული სახალხო თეატრი, გაზეთი „ცნობის ფურცელი“, ქართველთა შორის წერა-კითხვის გამავრცელებელი საზოგადოება, ჟურნალი „საქართველო“, ტფილისის საადგილმამულო ბანკი,
ბიოგრაფია

გიორგი მიხეილის ძე ლასხიშვილი დაიბადა 1865 წლის 19 დეკემბერს (ძველი სტილით) ქუთაისის გუბერნიის ქუთაისის მაზრის სოფელ ჯიხაიშში (სხვა ვერსიით - ქალაქ ქუთაისში) აზნაურის ოჯახში; ეროვნებით ქართველი.

დაამთავრა ქუთაისის კლასიკური გიმნაზია; სწავლის პერიოდში მონაწილეობდა მოსწავლეთა არალეგალური წრის მუშაობაში, სადაც ეცნობოდნენ აკრძალულ ლიტერატურას.

1885 წელს სწავლა განაგრძო ოდესის (ნოვოროსიის) უნივერსიტეტში; სხვა სტუდენტებთან ერთად ჩამოაყალიბა ქართველ და კავკასიელ სტუდენტთა სათვისტომო და წრეები; მალევე ჩაერთო სტუდენტთა საპროტესტო მოძრაობაში.

1887 წელს გაწევრიანდა სტუდენტების მიერ ჩამოყალიბებულ „ნაროდნაია ვოლიას“ ოდესის კომიტეტში.

1887 წლის დეკემბერში დააპატიმრეს უნივერსიტეტის წესდების შეცვლის მოთხოვნით მოწყობილ საპროტესტო გამოსვლაში მონაწილეობის გამო და ოდესის ციხეში მოათავსეს; უნივერსიტეტიდან გარიცხეს და მცირეხნიანი პატიმრობის შემდეგ სამშობლოში გადაასახლეს.

ოდესის კომიტეტის დაპატიმრებულ წევრთა დაკითხვების შედეგად კომიტეტის საქმის გახსნის გამო გიორგი ლასხიშვილი 1888 წლის 2 თებერვალს ქუთაისში დააპატიმრეს და მოათავსეს ციხეში, სადაც 6 თვე გაატარა.

ქუთაისში აირჩიეს საადგილმამულო ბანკის შემფასებელი კომისიის წევრად, თუმცა მალევე, 1889 წლის მაისში, სასამართლომ კომიტეტის საქმეზე 5 წლით ციმბირში, ქალაქ უსტკამენოგორსკში გადასახლება მიუსაჯა.

სასჯელის ვადის მოხდის შემდეგ, 1894 წელს დაბრუნდა საქართველოში და მუშაობა დაიწყო გაზეთ „ივერიაში“; ამ დროიდან აქვეყნებდა წერილებს პრესაში ფსევდონიმებით: „Ган“, „გან“, „გაბისონია“, „ესიკელა კვაჭანტირაძე“, „ესიკელაპ კვაჭანტირაძე“, „ლ-ლი“ და „ლა-ლი“.

1896 წელს იყო გაზეთის ახალ რედაქტორთა ჯგუფის წევრი, თუმცა გაზეთი მთავრობის განკარგულებით მალევე დახურეს. მცირე ხნით თანამშრომლობდა გაზეთ „Новое обозрение“-ში, არჩეული იყო ქართული დრამატული საზოგადოების გამგეობის წევრად; არის ქართული სახალხო თეატრის ერთ-ერთი დამფუძნებელი.

1900 წლიდან გახდა რეორგანიზებული გაზეთის - „ცნობის ფურცლის“ რედაქტორი.

იყო ქართველთა შორის წერა-კითხვის გამავრცელებელი საზოგადოების გამგეობის წევრი.

ამავე პერიოდიდან გიორგი ლასხიშვილი იყო იმ პოლიტიკური ჯგუფის ერთ-ერთი აქტიური ორგანიზატორი, რომელმაც „ცნობის ფურცლის“ რედაქციის გარშემო მოიყარა თავი და საქართველოს სოციალისტ-ფედერალისტთა სარევოლუციო პარტიად იქცა; პარტიის დაარსებიდან იყო მთავარი კომიტეტის უცვლელი თავმჯდომარე.

1904 წელს მცირე ხნით მივლინებული იყო პარიზში სოციალისტ-ფედერალისტთა საზღვარგარეთული ჟურნალის „საქართველოს“ რედაქციის ხელმძღვანელობისა და სოციალისტური პარტიების საერთაშორისო კონფერენციაზე დასასწრებად.

1907 წლის აპრილში მონაწილეობდა ფინეთში გამართულ რევოლუციურ პარტიათა კონგრესში.

1910 წლის 2 მაისს (ძველი სტილით) დააპატიმრეს სოციალისტ-ფედერალისტთა პარტიის მთავარი კომიტეტის და პარტიის სხვა წევრებთან ერთად; სასამართლომ 5 წლის ვადით კავკასიიდან გაძევება გადაუწყვიტა. ცხოვრობდა ქალაქ ხარკოვში, 3 წლის შემდეგ კი ბაქოში გადასვლის უფლება მისცეს. 1913 წელს ამნისტიის შემდეგ დაბრუნდა ტფილისში; მუშაობდა ტფილისის საადგილმამულო ბანკის ზედამხედველი კომიტეტის მდივნად.

1917 წელს აირჩიეს საქართველოს ეროვნული საბჭოს წევრად.

1918 წლის თებერვლიდან იყო ამიერკავკასიის სეიმის წევრი.

1918 წლის 26 მაისს ხელი მოაწერა საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის დამოუკიდებლობის გამოცხადების აქტს. 1918 წლის განმავლობაში იყო საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის პარლამენტის წევრი. რესპუბლიკის პირველ მთავრობაში იყო განათლების მინისტრი.

1919 წელს, აირჩიეს თბილისის ქალაქის საბჭოს ხმოსნად.

1919 წლის 12 მარტს აირჩიეს საქართველოს რესპუბლიკის დამფუძნებელი კრების წევრად საქართველოს სოციალისტ-ფედერალისტთა სარევოლუციო პარტიის სიით; იყო საკონსტიტუციო კომისიის წევრი.

1921 წელს, საბჭოთა რუსეთის მიერ საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის ოკუპაციის შემდეგ დარჩა საქართველოში და ჩაბმული იყო წინააღმდეგობის მოძრაობაში.

1922 წლის 10 თებერვლის ღამეს დააპატიმრეს პარტიების სხვა ლიდერებთან ერთად, საქართველოს ოკუპაციის წლისთავისათვის დაგეგმილი საპროტესტო მანიფესტაციების თავიდან არიდების მიზნით. მოთავსებული იყო მეტეხის #2 „გამასწორებელ სახლში“, იზოლაციის წესით.

მეორედ დააპატიმრეს 1924 წლის აგვისტოს ანტისაბჭოთა აჯანყების დროს; დახვრეტას გადაარჩინა მის ოჯახში მომხდარმა ტრაგედიამ: მეუღლემ ჩათვალა, რომ ბოლშევიკურმა რეჟიმმა გიორგი ლასხიშვილიც სხვებთან ერთად დახვრიტა და თავი მოიკლა; ამ ფაქტის შემდეგ გიორგი ლასხიშვილი საპატიმროდან გაათავისუფლეს.

შემდგომ წლებში მუშაობდა სხვადასხვა სახელმწიფო დაწესებულებაში - კოოპერატიულ ბანკში, საგარეო ვაჭრობის სახალხო კომისარიატსა და სოციალური უზრუნველყოფის სახალხო კომისარიატში.

გიორგი ლასხიშვილი გარდაიცვალა 1931 წლის 15 მარტს, ღამის თერთმეტ საათზე.

დაკრძალულია თბილისში, მწერალთა და საზოგადო მოღვაწეთა დიდუბის პანთეონში.



წყაროები:

საქართველოს ეროვნული არქივი, ცენტრალური საისტორიო არქივი, ფონდი #1836, ანაწერი #1, საქმე #108; საქმე #109; ფონდი #1833, ანაწერი #1, საქმე #155; საქმე #157; საქმე #187; საქმე #1382; ფონდი #153, ანაწერი #3, ტფილისის გუბერნიის ჟანდართა სამმართველოს ფოტო-კარტოთეკა.

საქართველოს გიორგი ლეონიძის სახელობის ქართული ლიტერატურის სახელმწიფო მუზეუმი, მწერალთა საანკეტო ფურცლები და ავტობიოგრაფიები - #20097.

სახალხო საქმე, #7, აპრილი, 1932 წ. პარიზი. თსუ ქართული ემიგრაციის მუზეუმი, გურამ შარაძის კერძო კოლექცია.

მემუარები (1885-1915), გიორგი ლასხიშვილი, პოლიტკატორღელთა საზოგადოების გამოცემა, ტფილისი, 1934 წ.

ფოტო: საქართველოს ეროვნული არქივი, საქართველოს საისტორიო ცენტრალური სახელმწიფო არქივი, ტფილისის გუბერნიის ჟანდარმთა სამმართველოს ფოტო-კარტოთეკა.