გიორგი (გოგილო) იოსების (იესეს) ძე ცინცაძე დაიბადა 1880 წელს ქუთაისის გუბერნიის ოზურგეთის მაზრის სოფელ ბუკისციხეში, მღვდლის ოჯახში; ეროვნებით ქართველი.

საშუალო განათლება მიიღო ქუთაისის(?) სასულიერო სემინარიაში.

1900 წლიდან იყო რუსეთის სოციალ-დემოკრატიული მუშათა პარტიის წევრი.

პოლიტიკური საბაბით იყო დაპატიმრებული ადმინისტრაციული წესით.

1902-1903 წლებში მუშაობდა რსდმპ ბათუმის კომიტეტის წევრად; რამდენადაც ამ დროისათვის ბათუმის კომიტეტი მოიცავდა გურიასაც, მუშაობდა გურიაშიც. ამ უკანასკნელის ცალკე გამოყოფის შემდეგ კი იყო გურიის კომიტეტის წევრი 1906 წლამდე.

იყო გურიაში აგრარული მოძრაობის და 1905 წლის რევოლუციური მოვლენების აქტიური მონაწილე. ამის გამო მეფის ხელისუფლების მიერ რეპრესიების დაწყების შემდეგ იძულებული გახდა, დაეტოვებინა გურია და გადასულიყო სოხუმში, სადაც იცხოვრა 6-7 თვე; შემდეგ გაემგზავრა პეტერბურგში სასწავლებლად.

იქ დაყო წელიწად-ნახევარი - სწავლობდა პეტერბურგის და მოსკოვის კომერციულ ინსტიტუტებში, მესამე კურსამდე.

შემდეგ კვლავ დაბრუნდა საქართველოში, სადაც აძლევდა კერძო გაკვეთილებს.

1916 წლიდან იყო ქართული ენის მასწავლებელი ტფილისის ვაჟთა გიმნაზიაში.

1917 წლის რევოლუციის შემდეგ იყო მუშათა რევოლუციური ორგანიზაციების წევრი;

1917 წელს - ტფილისის მუშათა და ჯარისკაცთა დეპუტატების საბჭოს აღმასრულებელი კომიტეტის წევრი.

1918 წლის განმავლობაში იყო საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის პარლამენტის წევრი.

მუშაობდა მთავრობის თავმჯდომარის აპარატში - იყო ნოე ჟორდანიას პირადი მდივანი.

1919 წლის 12 მარტიდან არჩეული იყო საქართველოს რესპუბლიკის დამფუძნებელი კრების წევრად საქართველოს სოციალ-დემოკრატიული მუშათა პარტიის სიით.

1921 წელს საბჭოთა რუსეთის მიერ საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის ოკუპირების შემდეგ დარჩა საქართველოში და ცხოვრობდა თბილისში; ფაქტობრივად, ჩამოშორდა პარტიულ მუშაობას გულის სერიოზული ავადმყოფობის გამო.

1921 წლის 1 ნოემბრიდან მუშაობდა „ახლო აღმოსავლეთის დახმარების ამერიკული კომიტეტის“ (ე. წ. „ARA“ - „ამერიკული დახმარების ადმინისტრაცია“ — American Relief Administration) სასადილოების მთავარ ინსპექტორად.

1921 წლიდან 1922 წლის დასაწყისამდე ხანგრძლივი თვალთვალისა და აგენტურული დამუშავების შემდეგ საქართველოს სსრ საგანგებო კომისიამ (ჩეკა) დააპატიმრა „ამერიკული კომიტეტის“ თანამშრომლების ჯგუფი, მათ შორის გიორგი ცინცაძეც, შპიონაჟის და კონტრრევოლუციური საქმიანობის ბრალდებით. მიუხედავად იმისა, რომ ძიებამ ვერ მოახერხა ცინცაძისათვის ბრალდების დასაბუთება, 1922 წლის 18 მაისს ჩეკას პრეზიდიუმმა მას საზღვარგარეთ მყოფ „მენშევიკებთან“ კავშირის ბრალდებით იზოლაციის წესით დაპატიმრება გადაუწყვიტა.

მოთავსებული იყო მეტეხის #2 „გამასწორებელ სახლში“.

გაათავისუფლეს რამდენიმე თვის შემდეგ.

ოჯახთან ერთად ცხოვრობდა თბილისის ყოფილი მე-2 გიმნაზიის ეზოში; თავს ირჩენდა მებაღეობითა და მეფრინველეობით.

გიორგი ცინცაძე მეორედ 1924 წლის 7 ივლისს დააპატიმრეს „კირკის“ (ამჟამინდელი მარჯანიშვილის) ქუჩაზე. სანამ ოფიციალურად დაკითხავდნენ, ჰქონდა საუბარი ჩეკას საიდუმლო-ოპერატიული ნაწილის გამგე ლავრენტი ბერიასთან.

22 ივლისს თხოვნით მიმართა ჩეკას თავმჯდომარეს, რომ მძიმე ავადმყოფობის გამო საავადმყოფოში გადაეყვანათ. 29 ივლისს მიმართა კომენდანტ პოპოვს ანალოგიური თხოვნით და ასევე დაკითხვის მოთხოვნით, რისი დაპირებაც ბერიამ მისცა საუბრისას.

30 ივლისს საქჩეკას საიდუმლო განყოფილების 1-ლი რწმუნებულის თანაშემწემ ჯალაღანიამ განიხილა ცინცაძის საქმე და მისი „მენშევიკური“ პარტიისადმი კუთვნილების და აქტიური კონტრრევოლუციური საქმიანობის გამო, აღმკვეთ ზომად ჩეკას კომენდატურაში პატიმრობა განუსაზღვრა.

1924 წლის 28 აგვისტოს ანტისაბჭოთა აჯანყების დაწყების შემდეგ გიორგი ცინცაძე გადაიყვანეს ამიერკავკასიის ჩეკას შენობაში, სადაც 4 სექტემბერს საქართველოს დამოუკიდებლობის კომიტეტის დაპატიმრებულ წევრებთან ერთად ესწრებოდა მოლაპარაკებების პროცესს ჩეკას ხელმძღვანელებთან. მან 1924 წლის 9 სექტემბერს გათავისუფლების თხოვნით მიმართა ლავრენტი ბერიას, სადაც ითხოვდა გაეთვალისწინებინათ, რომ იგი არანაირ მონაწილეობას არ იღებდა არალეგალურ საქმიანობაში, ეწინააღმდეგებოდა შეიარაღებული აჯანყების იდეას და საბჭოთა ხელისუფლებისადმი ლოიალურობის პირობას დებდა.

1924 წლის 31 დეკემბერს ჯალაღანიამ კვლავ განიხილა ცინცაძის საქმე და მიუხედავად ბრალდებებისა, მიიღო რა მხედველობაში საქართველოს სსრ ცენტრალურ აღმასრულებელი კომიტეტის პრეზიდიუმის 1924 წლის 6 ნოემბრის ამნისტიის დადგენილება, ცინცაძის გათავისუფლების რეკომენდაცია გასცა.

გიორგი ცინცაძე შემდგომ წლებში ცხოვრობდა და მუშაობდა თბილისში.

1937-1938 წლების დიდი საბჭოთა ტერორის დროს საქართველოს სსრ შინსახკომმა ძალისმიერი მეთოდებით, ზეწოლის გზით მოახერხა, რომ საქართველოს სოციალ-დემოკრატიული მუშათა პარტიის ყოფილი ლიდერებისაგან, მათ შორის დამფუძნებელი კრების დეპუტატებისაგან, აღიარებითი ჩვენებები მიეღო, რომელთა თანახმადაც საქართველოში არსებობდა კონტრრევოლუციური „მენშევიკური ცენტრი“, რომლის მიზანიც შეიარაღებული გადატრიალებისა და უცხოეთიდან სამხედრო ინტერვენციის გზით საბჭოთა სახელმწიფოს დამხობა იყო.

გიორგი ცინცაძე დააპატიმრეს 1937 წლის პირველ ნახევარში „მენშევიკური ცენტრის“ წევრობის ბრალდებით.

1937 წლის 13 სექტემბერს სსრკ უზენაესი სასამართლოს სამხედრო კოლეგიის გამსვლელმა სესიამ გიორგი ცინცაძეს დახვრეტა მიუსაჯა.

დახვრიტეს 14 სექტემბერის ღამეს.

რეპრესირებული იყვნენ გიორგი ცინცაძის ოჯახის წევრებიც: ძმა ავთონ ცინცაძე, მეუღლე - ლიდია ლომინაძე-ცინცაძე და ბიძაშვილი, დამფუძნებელი კრების დეპუტატი - გერასიმე მახარაძე.

წყაროები:

საქართველოს ეროვნული არქივი, ცენტრალური საისტორიო არქივი, ფონდი #1836, ანაწერი #1, საქმე #108; საქმე #109; ფონდი #1833, ანაწერი #1, საქმე #155; საქმე #157; საქმე #187; საქმე #1382.

საქართველოს შსს აკადემიის არქივი. 1-ლი განყოფილება (ყოფილი სახელმწიფო უშიშროების კომიტეტის არქივი), ფონდი #6, საქმე #2293, საქმე #24233.

ფონდი #8, საქართველოს სსრ შინსახკომთან არსებული განსაკუთრებული სამეულის (ე.წ. „ტროიკა") სხდომის ოქმები.

სტალინური სიები საქართველოდან - ელექტრონული მონაცემთა ბაზა. კვლევა ჩაატარა ინფორმაციის თავისუფლების განვითარების ინსტიტუტმა IDFI, ჰაინრიხ ბიოლის ფონდის სამხრეთ კავკასიის რეგიონალური ბიუროს და საქართველოში შვეიცარიის საელჩოს ფინანსური მხარდაჭერით. პროექტის პარტნიორები - საქართველოს შსს არქივი და საერთაშორისო საზოგადოება „მემორიალი".

ფოტო: ილია ჭავჭავაძის სახელობის საქართველოს პარლამენტის ეროვნული ბიბლიოთეკა, ციფრული ფოტომატიანე, ლუარსაბ ტოგონიძის კოლექცია.