ფაშალიდისი იოანის გიორგის ძე
პერსონალური
დაბადების თარიღი : 1885-10-25
გარდაცვალების თარიღი : 1968-03-14
სქესი : კაცი
ეროვნება : ბერძენი
აღმსარებლობა :
მეტსახელი :
ფსევდონიმი :
გეოგრაფიული
დაბადების ადგილი : დუმანლი, თურქეთი
გარდაცვალების ადგილი : თესალონიკი, საბერძნეთი
საცხოვრებელი ადგილი : დუმანლი, თბილისი, ოდესა, ბერლინი, მოსკოვი, სოხუმი, სტამბოლი, თესალონიკი
სოციალური
სოციალური წარმოშობა : გლეხი
სტატუსი : მოსამსახურე
განათლება : უმაღლესი
პროფესია : ექიმი
პოლიტიკური
პარტია : რუსეთის სოციალ-დემოკრატიული მუშათა პარტია (რსდმპ) , რუსეთის სოციალ-დემოკრატიული მუშათა პარტია - "ბოლშევიკების" ფრაქცია (რსდმპ-ბ) , საქართველოს სოციალ-დემოკრატიული მუშათა პარტია , საბერძნეთის სოციალისტ მუშათა, გლეხთა და ლტოლვილთა კავშირი , საბერძნეთის სოციალისტური პარტია (ΣΚΕ) , საბერძნეთის გაერთიანებული მემარცხენე დემოკრატები (ΕΔΑ)
თანამდებობა : აფხაზეთის ეროვნული საბჭოს წევრი, საქართველოს დამფუძნებელი კრების დეპუტატი, საბერძნეთის პარლამენტის დეპუტატი,
რეპრესია : 1941, 1967
საზოგადოებრივი
ორგანიზაცია : გაზეთი „Νέα Ζωή“, საბერძნეთის კავკასიელთა კავშირი,
ბიოგრაფია

იოანის (ივანე) გეორგიოს (გიორგის ძე) ფაშალიდისი (ფაშალიდი) დაიბადა 1885 წლის 25 ოქტომბერს ოსმალეთში, სოფელ სანტა პონტოსში (თანამედროვე დუმანლი, გუმუშაჯიქოი, ამასიას პროვინცია, თურქეთი), გლეხის ოჯახში; ეროვნებით ბერძენი.

1896 წლიდან სწავლობდა ტფილისის რუსულ გიმნაზიაში.

1903 წლიდან იყო რუსეთის სოციალ-დემოკრატიული მუშათა პარტიის წევრი.

სწავლობდა ოდესის უნივერსიტეტის სამედიცინო ფაკულტეტზე, საიდანაც გარიცხეს სტუდენტთა სოციალ-დემოკრატიული ორგანიზაციის წევრობის გამო.

1909 წელს ცხოვრობდა და სწავლობდა ბერლინში.

1910 წელს ძმის დახმარებით შეძლო მოსკოვის უნივერსიტეტის სამედიცინო ფაკულტეტის დასრულება ქირურგის პროფესიით.

1910-იანი წლებიდან ოჯახთან ერთად გადასახლდა სოხუმში, სადაც მუშაობდა ადგილობრივ სოციალ-დემოკრატიულ ორგანიზაციაში და ეწეოდა სამედიცინო პრაქტიკას; როგორც ექიმი, მთელ დასავლეთ საქართველოში დიდი პოპულარობით სარგებლობდა.

1917 წლიდან იყო საქართველოს სოციალ-დემოკრატიული მუშათა პარტიის წევრი.

არჩეული იყო აფხაზეთის ეროვნულ საბჭოში. აქტიურად მუშაობდა საბჭოში ეროვნებათაშორისი ურთიერთობების საკითხების გადაჭრისათვის.

აფხაზეთის ეროვნული საბჭოს მიერ აღჭურვილი იყო „საგარეო ურთიერთობებში“ წარმომადგენლის მანდატით.

იყო ბერძნული გაზეთის „Νέα Ζωή“(ახალი ცხოვრება) რედაქციის წევრი.

1919 წლის 12 მარტიდან არჩეული იყო საქართველოს რესპუბლიკის დამფუძნებელი კრების წევრად საქართველოს სოციალ-დემოკრატიული მუშათა პარტიის სიით.

1921 წელს საბჭოთა რუსეთის მიერ საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის ოკუპირების შემდეგ დატოვა საქართველო და ემიგრაციაში გაემგზავრა სტამბოლში.

1922 წელს მცირე ხნით ცხოვრობდა ბერლინში, სადაც განაგრძობდა სამედიცინო ცოდნის მიღებას.

1922 წლის თებერვალში მოხსენებით გამოვიდა სოციალისტური პარტიების პანევროპულ კონფერენციაზე, სადაც ისაუბრა ბოლშევიკების მიერ საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის ოკუპაციის შესახებ, მწვავედ გააკრიტიკა საბჭოთა რუსეთის ქმედებები და დელეგატებს საქართველოს დამოუკიდებლობის აღდგენის მხარდაჭერისაკენ მოუწოდა.

1923 წელს გადავიდა თესალონიკში, სადაც დასახლდა გარეუბან „ხარილაუში“ და მუშაობა დაიწყო „რუსულ ჰოსპიტალში“, რომელიც მალე „მაკედონიის კლინიკად“ გადაკეთდა და გარდა ადგილობრივი მოსახლეობისა, მრავალრიცხოვან ლტოლვილსაც ემსახურებოდა.

კლინიკის გარეთ ფაშალიდისი დამატებით იღებდა ავადმყოფებს; მალე პროფესიონალიზმისა და ავადმყოფებისათვის უანგაროდ დახმარების გამო მისი სახელი იმ მხარეში ცნობილი გახდა და მას „ღარიბთა ექიმი“ შეარქვეს.

დააარსა „კავკასიელთა კავშირი“.

1923 წელს კოსტას პაპატანასიუს დემოკრატიულ კავშირთან ალიანსით არჩეული იყო თესალონიკის საქალაქო საბჭოს წევრად; ამავე წელს შეუერთდა საბერძნეთის მეოთხე პარლამენტის 7 სოციალისტი დეპუტატის პოლიტიკურ ჯგუფს.

1926 წელს მონაწილეობდა არჩევნებში საკუთარი პარტიით - „სოციალისტ მუშათა, გლეხთა და ლტოლვილთა კავშირი“, თუმცა წარუმატებლად.

1931 წელს იოანის ფაშალიდისი საბერძნეთის სოციალისტური პარტიების ლიდერებთან ერთად გახდა „საბერძნეთის სოციალისტური პარტიის“ (ΣΚΕ) დამფუძნებელი.

მეორე მსოფლიო ომის დროს, ნაცისტური გერმანიის მიერ საბერძნეთის ოკუპირების შემდეგ, დაპატიმრებული იყო ეპტაპურგიონის (იედიყულეს) ციხეში. გათავისუფლების შემდეგ შედიოდა ოკუპაციის მოწინააღმდეგე პოლიტიკური პარტიების კოალიციის ცენტრალურ კომიტეტში.

1945 წლის 28 აგვისტოს მისი მოკვლა სცადეს, თუმცა ტერორისტულ შეტევას გადაურჩა და განაგრძო პოლიტიკური საქმიანობა.

1951 წელს, როგორც „საბერძნეთის სოციალისტური პარტიის“ წარმომადგენელი, EDA-ს (ΕΔΑ) „გაერთიანებული მემარცხენე დემოკრატების“ (მანვე უწოდა ალტერნატიული სახელი αυγή - „აისი“) ერთ-ერთი დამფუძნებელი და თავმჯდომარე გახდა.

1952 წლიდან 1964 წლამდე ამავე პარტიის სიით იყო საბერძნეთის პარლამენტის რიგი მოწვევების წევრი.

1967 წლის 21 აპრილს საბერძნეთში სამხედრო გადატრიალებისა და „შავი პოლკოვნიკების“ შვიდწლიანი დიქტატორული რეჟიმის დამყარების შემდეგ იოანის ფაშალიდისი შინაპატიმრობაში ცხოვრობდა თესალონიკში.

იოანის ფაშალიდისი გარდაიცვალა 1968 წლის 14 მარტს, საკუთარ სახლში.

დაკრძალულია თესალონიკში.



წყაროები:

საქართველოს ეროვნული არქივი, ცენტრალური საისტორიო არქივი, ფონდი #1836, ანაწერი #1, საქმე #108; საქმე #109; ფონდი #1833, ანაწერი #1, საქმე #1382.

Γιάννης Πασσαλίδης: Ένα πρότυπο αριστερού πολιτικού, 512 Ελευθε-ρίου Κώστας, Σπουρδαλάκης Μιχάλης.

http://www.avgi.gr/article/4561959/giannis-passalidis-enaprotupo-aristerou-politikou. Γιάννης Πασαλίδης ο καταξιωμένος πολιτκός με το υποδειγματικό ήθος και ύφος.

http://maxitis.gr/giannis-passalidis-kataxiomenos-politikosithos-ifos/Nτοκουμέντα για τoν ιδρυτή της ΕΔΑ Ιωάννη Πασαλίδη.

http://tvxs.gr/news/prosopa/ntokoymenta-gia-tpn-idryti-tis-edaioanni-pasalidi&dr=tvxsmrstvxs. ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΟ ΑΡΧΕΙΟ ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΗ ΠΑΣΣΑΛΙΔΗ; Ζων- τα-νεύ-ει η ιστορία της ΕΔΑ.

http://www.haniotika-nea.gr/82132-zwntaneuei-i-ist... Ενας μενσεβίκος που δεν την πρόδωσε. Γιώργος Πετρόπουλος.

http://www.efsyn.gr/arthro/enas-mensevikos-poy-den...

ფოტო: „საბჭოთა წარსულის კვლევის ლაბორატორია“, საზოგადოებრივი არქივი, იოანის ნოსირიოსის კოლექცია.