ნათაძე ლევან იასონის ძე
პერსონალური
დაბადების თარიღი : 1880-06-16
გარდაცვალების თარიღი : 1922-02-03
სქესი : კაცი
ეროვნება : ქართველი
აღმსარებლობა :
მეტსახელი : ლეო
ფსევდონიმი : „გეორგიელი", "ლეო“, „ბა“, „L“
გეოგრაფიული
დაბადების ადგილი : კასპი, საქართველო
გარდაცვალების ადგილი : თბილისი, საქართველო
საცხოვრებელი ადგილი : კასპი, თბილისი, მოსკოვი, პეტერბურგი,
სოციალური
სოციალური წარმოშობა : მოქალაქე
სტატუსი : მოსამსახურე
განათლება : უმაღლესი
პროფესია : პედაგოგი
პოლიტიკური
პარტია : რუსეთის სოციალ-დემოკრატიული მუშათა პარტია (რსდმპ) , რუსეთის სოციალ-დემოკრატიული მუშათა პარტია - "მენშევიკების" ფრაქცია (რსდმპ-მ) , საქართველოს სოციალ-დემოკრატიული მუშათა პარტია
თანამდებობა : კავკასიის სამოსწავლო ოლქის კომისარი, საქართველოს ეროვნული საბჭოს წევრი, საქართველოს პარლამენტის დეპუტატი, საქართველოს დამფუძნებელი კრების დეპუტატი,
რეპრესია : 1902
საზოგადოებრივი
ორგანიზაცია : ჟურნალი „კვალი“, გაზეთი „Борьба“, გაზეთი „ერთობა“,
ბიოგრაფია

ლევან (ლეო) იასონის ძე ნათაძე დაიბადა 1880 წლის 16 ივნისს (ძველი სტილით) ტფილისის გუბერნიის გორის მაზრის სოფელ კასპში (სხვა ვერსიით - დუშეთის მაზრის სოფელ ალევში), ტფილისის მოქალაქის - „ხალხოსანი“ იასონ ივანეს ძე ნათაძის ოჯახში; ეროვნებით ქართველი.

მე-4 კლასამდე სწავლობდა ტფილისის სათავადაზნაურო სკოლაში, შემდგომ თბილისის მესამე გიმნაზიაში - მე-8 კლასამდე.

სწავლობდა მოსკოვის უნივერსიტეტში; სტუდენტობის განმავლობაში სამჯერ იყო დაპატიმრებული სტუდენტურ მოძრაობაში მონაწილეობისათვის და ამავე მიზეზის გამო გარიცხეს უნივერსიტეტიდან.

მოგვიანებით დაამთავრა პეტროგრადის უნივერსიტეტის პედაგოგიური (?) ფაკულტეტი.

პარტიულ მუშაობაში ჩაერთო 1902 წლიდან; იყო რუსეთის სოციალ-დემოკრატიული მუშათა პარტიის წევრი; პროპაგანდისტი - მუშათა წრეებში; ავრცელებდა პროკლამაციებს, ორგანიზებას უწევდა გაფიცვებსა და მანიფესტაციებს, წერდა მარქსისტული პრესისათვის (თავდაპირველად ჟურნალ „კვალში“) პუბლიცისტურ, კრიტიკულ და სამეცნიერო-პოპულარულ წერილებს „გეორგიელი ლეოს“, „ბას“ და „L“-ის ფსევდონიმებით.

1905 წლიდან მუშაობდა რსდმპ „მენშევიკების“ ფრაქციაში.

1902 წლის შემდეგ კიდევ სამჯერ იყო პოლიტიკური საბაბით დაპატიმრებული და ორჯერ - თბილისიდან გასახლებული.

პარალელურად მუშაობდა მასწავლებლად.

1917 წლის თებერვლის რევოლუციის შემდეგ კავკასიის დროებითმა მთავრობამ დანიშნა სამოსწავლო ოლქის კომისრად.

ამავე პერიოდიდან იყო საქართველოს სოციალ-დემოკრატიული მუშათა პარტიის ცენტრალური ბეჭდვითი ორგანოების - გაზეთ „Борьба“-ს და „ერთობის“ რედაქტორი.

1917 წელს აირჩიეს საქართველოს ეროვნული საბჭოს წევრად.

1918 წლის განმავლობაში იყო საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის პარლამენტის წევრი.

1919 წლის 12 მარტს აირჩიეს საქართველოს რესპუბლიკის დამფუძნებელი კრების წევრად საქართველოს სოციალ-დემოკრატიული მუშათა პარტიის სიით; იყო განათლების კომისიის თავმჯდომარე, საკონსტიტუციო, სარეგლამენტო და ხელოვნების კომისიების წევრი.

1921 წელს საბჭოთა რუსეთის მიერ საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის ოკუპირების შემდეგ დარჩა საქართველოში და ჩაბმული იყო წინააღმდეგობის მოძრაობაში.

ლეო ნათაძე ტიფით გარდაიცვალა 1922 წლის 3 თებერვალს, დილის 6 საათზე, თბილისში, ტიფის ეპიდემიის გამო.

დაკრძალეს 6 თებერვალს საზოგადო მოღვაწეთა დიდუბის პანთეონში; ლეო ნათაძის დაკრძალვა დიდ ანტისაბჭოთა დემონსტრაციად იქცა.

1930-იან წლებში ქალაქის ხელისუფლებამ ლეო ნათაძის ოჯახს მოსთხოვა მისი ნეშტის პანთეონიდან გადასვენება. ოჯახმა საფლავის კვალი მოშალა და დაარწმუნა ხელისუფლება, რომ მოთხოვნა შეასრულა.

ლეო ნათაძის ვაჟის გარდაცვალების შემდეგ, როდესაც მისი დიდუბის საზოგადო მოღვაწეთა პანთეონში დაკრძალვა გადაწყდა, შთამომავლებმა მამის საფლავიც ხელახლა აღადგინეს.



წყაროები:

საქართველოს ეროვნული არქივი, ცენტრალური საისტორიო არქივი, ფონდი #1836, ანაწერი #1, საქმე #108; საქმე #109; ფონდი #1833, ანაწერი #1, საქმე #155; საქმე #157; საქმე #187; საქმე #1382; საქმე #107, გვ. 34.

თავისუფალი საქართველო, #18, 15 მარტი, 1922 წ. სტამბოლი. თსუ ქართული ემიგრაციის მუზეუმი, გურამ შარაძის კერძო კოლექცია.

საზოგადოებრივი არქივი, „საბჭოთა წარსულის კვლევის ლაბორატორია", ნოდარ ნათაძის კოლექცია.

ფოტო: ილია ჭავჭავაძის სახელობის საქართველოს პარლამენტის ეროვნული ბიბლიოთეკა, ციფრული ფოტომატიანე, ლუარსაბ ტოგონიძის კოლექცია.