ბარათაშვილი იესე ალექსანდრეს ძე
პერსონალური
დაბადების თარიღი : 1874-11-04
გარდაცვალების თარიღი : 1937-09-14
სქესი : კაცი
ეროვნება : ქართველი
აღმსარებლობა :
მეტსახელი : ოსიკო
ფსევდონიმი :
გეოგრაფიული
დაბადების ადგილი : ბორბალო, საქართველო
გარდაცვალების ადგილი : თბილისი, საქართველო
საცხოვრებელი ადგილი : თბილისი, პეტერბურგი, ტარტუ
სოციალური
სოციალური წარმოშობა : თავადი
სტატუსი : მოსამსახურე
განათლება : უმაღლესი
პროფესია : იურისტი
პოლიტიკური
პარტია : საქართველოს სოციალისტ-ფედერალისტთა სარევოლუციო პარტია
თანამდებობა : ტფილისის ქალაქის საბჭოს ხმოსანი, რუსეთის პირველი სახელმწიფო სათათბიროს დეპუტატი, საქართველოს ეროვნული საბჭოს წევრი, საქართველოს პარლამენტის დეპუტატი, საქართველოს დამფუძნებელი კრების დეპუტატი, ქალაქ თბილისის საბჭოს ხმოსანი
რეპრესია : 1907, 1922, 1924, 1937
საზოგადოებრივი
ორგანიზაცია : მელიტონ ბალანჩივაძის ქართული ეთნოგრაფიული გუნდი, საქართველოს სასცენო მოღვაწეთა ყრილობა, ქართველთა შორის წერა-კითხვის გამავრცელებელი საზოგადოება, კავკასიის ვექილთა საბჭო, ტფილისის ქართული უნივერსიტეტის დამფუძნებელი საზოგადოება
ბიოგრაფია

იესე (იოსებ, ოსიკო) ალექსანდრეს ძე ბარათაშვილი დაიბადა 1874 წლის 4 ნოემბერს (?) (ძველი სტილით) ტფილისის გუბერნიის ტფილისის მაზრის სოფელ ბორბალოში, ტფილისის გუბერნიის თავად-აზნაურთა მარშლის ოჯახში; ეროვნებით ქართველი.

1895 წელს დაამთავრა ქალაქ ტფილისის ვაჟთა პირველი გიმნაზია.

უმაღლესი იურიდიული განათლება მიიღო პეტერბურგის (დაამთავრა 1899 წელს) და იურიევის (ტარტუს) უნივერსიტეტებში.

1905 წლიდან მუშაობდა ადვოკატად (ნაფიც ვექილად) ტფილისში.

იცავდა პოლიტიკურ საქმეებზე ბრალდებულებს.

იყო ტფილისის ქალაქის საბჭოს ხმოსანი.

მონაწილეობდა მელიტონ ბალანჩივაძის ქართული ეთნოგრაფიული გუნდის მუშაობაში - უკრავდა თარზე.

იყო საქართველოს სოციალისტ-ფედერალისტთა სარევოლუციო პარტიის წევრი.

1906 წელს აირჩიეს რუსეთის პირველი სახელმწიფო სათათბიროს დეპუტატად ტფილისის გუბერნიიდან, საქართველოს სოციალიტ-ფედერალისტთა სარევოლუციო პარტიის სიით. სახელმწიფო სათათბიროში მუშაობდა „ტრუდოვიკთა“ ჯგუფში და გამოდიოდა საქართველოს ავტონომიის მოთხოვნით.

სათათბიროს გარეკვის შემდეგ სოციალისტ დეპუტატებთან ერთად ხელი მოაწერა ვიბორგის მოწოდებას, რის გამოც პასუხისგებაში იყო მიცემული და 1907 წლის დეკემბერში 3 თვით პატიმრობა მიუსაჯეს. სასამართლო პროცესზე მწვავედ აკრიტიკებდა იმპერიის ხელისუფლების რეპრესიულ პოლიტიკას.

1906 წელს ტფილისში იცავდა გენერალ გრიაზნოვის მკვლელს - სოციალ-დემოკრატიული მუშათა პარტიის მებრძოლი რაზმის წევრს - არსენა ჯორჯიაშვილს.

თავისი საადვოკატო პრაქტიკის განმავლობაში სარგებლობდა დიდი პოპულარობით; ითვლებოდა ერთ-ერთ საუკეთესო დამცველად სისხლის სამართლის სფეროში; გამოირჩეოდა დიდი ორატორული ნიჭით.

1913 წლიდან იყო საქართველოს სასცენო მოღვაწეთა ყრილობის თავმჯდომარის მოადგილე.

იყო ქართველთა შორის წერა-კითხვის გამავრცელებელი საზოგადოების წევრი.

1917 წელს იყო კავკასიის ვექილთა საბჭოს წევრი.

1917 წელს აირჩიეს საქართველოს ეროვნული საბჭოს წევრად.

იყო „საუნივერსიტეტო საზოგადოების“ წევრი, თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ერთ-ერთი დამაარსებელი.

1918 წლის 26 მაისს ხელი მოაწერა საქართველოს დამოუკიდებლობის გამოცხადების აქტს. 1918 წლის განმავლობაში იყო საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის პარლამენტის წევრი.

ოსიკო ბარათაშვილი საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის დამფუძნებელი კრების წევრად აირჩიეს 1919 წლის 12 მარტიდან საქართველოს სოციალიტ-ფედერალისტთა სარევოლუციო პარტიის სიით; იყო სარეგლამენტო კომისიის თავმჯდომარე, საკონსტიტუციო, სამანდატო, სარეკომენდაციო, საპენსიო და შრომის კომისიების წევრი.

1919 წლიდან იყო ქალაქ თბილისის საბჭოს ხმოსანი.

1921 წელს საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის საბჭოთა რუსეთის მიერ ოკუპირების შემდეგ დარჩა საქართველოში და ჩართული იყო წინააღმდეგობის მოძრაობაში.

1922 წლის 10 თებერვლის ღამეს დააპატიმრეს პარტიების სხვა ლიდერებთან ერთად, საქართველოს ოკუპაციის წლისთავისათვის დაგეგმილი საპროტესტო მანიფესტაციების თავიდან არიდების მიზნით. მოთავსებული იყო მეტეხის #2 „გამასწორებელ სახლში“, იზოლაციის წესით. 1922 წლის 27 აპრილს საქართველოს სსრ საგანგებო კომისიის ("ჩეკა") კოლეგიამ 6 თვით პატიმრობა მიუსაჯა. პატიმრობიდან გაათავისუფლეს 1922 წლის 8 აგვისტოს.

1923 წლის ნოემბერში მონაწილეობდა ბოლშევიკური რეჟიმის სპეცსამსახურების ზეწოლით განხორციელებულ საქართველოს სოციალისტ-ფედერალისტთა სარევოლუციო პარტიის თვითლიკვიდაციაში (?).

ოსიკო ბარათაშვილი დამფუძნებელი კრების დეპუტატებთან, სამსონ დადიანთან და კირილე ნინიძესთან ერთად 1924 წლის მარტში იცავდა საქართველოს მართლმადიდებელი სამოციქულო ეკლესიის სამღვდელო პირთა ჯგუფს და კათალიკოს-პატრიარქ ამბროსის, რომელთაც საბჭოთა რეჟიმი ანტისაბჭოთა პროპაგანდასა და საეკლესიო განძეულობის გადამალვაში სდებდა ბრალს.

შემდგომ პერიოდში აგრძელებდა საადვოკატო პრაქტიკას, იყო საქართველოს სსრ დამცველთა (ადვოკატთა) კოლეგიის წევრი.

1937-1938 წლების დიდი საბჭოთა ტერორის დროს ოსიკო ბარათაშვილი გარიცხეს ადვოკატთა კოლეგიის შემადგენლობიდან პროცესზე „პროვოკაციული გამოსვლის“ გამო. მალევე, 1937 წლის 17 აგვისტოს, დააპატიმრეს ფედერალისტთა კონტრრევოლუციური ორგანიზაციის წევრობის ბრალდებით.

1937 წლის 13 სექტემბერს სსრკ უზენაესი სასამართლოს სამხედრო კოლეგიის გამსვლელმა სესიამ ოსიკო ბარათაშვილს დახვრეტა მიუსაჯა.

დახვრიტეს 14 სექტემბრის ღამეს.



წყაროები:

საქართველოს ეროვნული არქივი, ცენტრალური საისტორიო არქივი, ფონდი #1836, ანაწერი #1, საქმე #108; საქმე #109; ფონდი #1833, ანაწერი #1, საქმე #155; საქმე #157; საქმე #187; საქმე #1382.

საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს აკადემიის არქივი, 1-ლი განყოფილება (ყოფილი საქართველოს სსრ სახელმწიფო უშიშროების კომიტეტის არქივი), ფონდი #8, საქართველოს სსრ სახელმწიფო პოლიტიკური სამმართველოს განსაკუთრებული სათათბიროს სხდომის ოქმები.

იოსებ ბარათაშვილი, ქართველი იურისტები, ნარკვევები ქართული სამოსამართლო მჭვერმეტყველების ისტორიიდან, ვახტანგ ჟვანია, „ხელოვნება", თბილისი, 1961 წ.

ქართველი ადვოკატების მოღვაწეობა, გ. ხარატიშვილი, „საბჭოთა სამართალი" #5, 1970 წ.

იოსებ ბარათაშვილი, ა. ბურთიკაშვილი, „საბჭოთა სამართალი" #1, 1967 წ.

საზოგადოებრივი არქივი, „საბჭოთა წარსულის კვლევის ლაბორატორია", მანანა ბარათაშვილის კოლექცია.

,,ბედშავი ქართველი ხალხის" ინტერესების დამცველი, გოჩა საითიძე, „საისტორიო ვერტიკალები", #1, თბილისი, 1991 წ.

სტალინური სიები საქართველოდან - ელექტრონული მონაცემთა ბაზა. კვლევა ჩაატარა ინფორმაციის თავისუფლების განვითარების ინსტიტუტმა IDFI, ჰაინრიხ ბიოლის ფონდის სამხრეთ კავკასიის რეგიონალური ბიუროს და საქართველოში შვეიცარიის საელჩოს ფინანსური მხარდაჭერით. პროექტის პარტნიორები - საქართველოს შსს არქივი და საერთაშორისო საზოგადოება „მემორიალი".

ფოტო: „საბჭოთა წარსულის კვლევის ლაბორატორია“, საზოგადოებრივი არქივი, მანანა ბარათაშვილის კოლექცია.